Dadaïstische collages

Bert Popelier


DADAÏSTISCHE COLLAGES Galerie Pascal Polar in Brussel toont collages van Karl Waldmann. Veel over deze Oost-Duitse kunstenaar is er niet bekend, behalve dat hij geboren werd omstreeks 1900-1910 in de omgeving van Dresden, en omstreeks 1955-1960, samen met zijn Russische echtgenote, verdween in een werkkamp in de voormalige SovjetUnie. Waldmann maakte in de periode van 1935 tot 1955 een hele reeks collages, die de communistische autoriteiten niet bevielen. De ironische ondertoon van zijn werk was wellicht de reden waarom hij naar een strafkamp moest. In zijn collages bracht Waldmann diverse stijlen van de avant-garde samen, van het suprematisme over het constructivisme tot vooral het dadaïsme. In sommige werken verwerkte hij ook aspecten van het surrealisme. Ondanks die verschillende formele inspiratiebronnen zijn zijn collages gaaf. Waldmann gebruikte tekstfragmenten uit Duitse en Russische kranten, en foto's van vrouwen, gebouwen, toestellen en machineonderdelen uittijdschriften. Hij maakte er dynamische en evenwichtige composities mee, meestal gekleefd op karton. Soms werkte hij zijn composities bij met potlood en verf. Inhoudelijk hebben de voorstellingen iets paradoxaals. De gemechaniseerde wereld van Waldmann wordt bewoond door mooie vrouwen, die niet nalaten verleidelijk te kijken. Sommige werken heten ook letterlijk 'Die Paradies'. Maar de vrouwen zijn duidelijk niets meer dan instrumenten in de propagandastrategie van cynische machthebbers. Bert Popelier